Cứ mỗi dịp Tết đến, xuân về trên khắp nẻo đường, nhà cửa của người của người dân Việt đều tràn ngập hình ảnh những bông Mai vàng đặc biệt là từ miền Trung trở vào trong miền Nam. Đây cũng là biểu tượng đặc trưng cho ngày Tết truyền thống của người Việt Nam. Thế nhưng, ít ai biết được ý nghĩa đặc biệt của loài hoa này. Hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa hoa mai vàng ngày tết trong bài viết sau đây!
1. Tổng quan về cây hoa Mai
1.1. Đặc điểm của hoa Mai
Cây hoa Mai có tên khoa học Ochna integerrima, hay còn còn được gọi là cây Hoàng Mai.
Tại Việt Nam, loài hoa này được mọc tự nhiên tại những khu rừng thuộc dãy Trường Sơn và các tỉnh từ Quảng Nam, Đà Nẵng cho tới Khánh Hòa. Bên cạnh đó, hoa Mai cùng có mặt tại cao nguyên, các vùng núi ở đồng bằng sông Cửu Long, nhưng với số lượng ít hơn.
Cây Mai là cây thân gỗ, cành nhánh nhiều và giòn, gốc to, rễ nhiều và lồi lõm, thân xù xì, lá mọc xen. Dù vậy, nhưng người trồng Mai vẫn có thể dễ dàng uốn nắn cây theo nhiều kiểu dáng khác nhau. Đây là loài hoa đa niên, có thể sống lâu dài thậm chí đến cả trăm năm.
Cây Mai tự rụng lá vào mùa Đông và nở hoa vào mùa Xuân. Vì thế, vào tháng chạp âm lịch, mọi người thường lặt lá Mai để cho cây ra hoa nở rộ vào ngày Tết. Tuy vậy nhưng do thời tiết thay đổi nên loài hoa này cũng nở thất thường, có cây Mai nở sớm hoặc hoa Mai nở trái mùa.
Hoa mai là loại hoa lưỡng tính thường mọc thành từng chùm. Hoa sẽ mọc ra từ các nách lá. Bông hoa này thường có 5 cánh nhỏ, có bông đặc biệt lên tới 9 – 10 cánh. Thường hoa Mai sẽ nở rộ trong khoảng 3 ngày là sẽ tàn.
Xem thêm Cách chăm sóc để mai vàng ra hoa sớm đúng ngày Tết
1.2. Nguồn gốc hoa Mai
Hoa Mai có nguồn gốc từ Trung Quốc, loài hoa này xuất hiện cách đây khoảng hơn 3000 năm trước. Nhờ mang vẻ đẹp thu hút, người Trung Quốc rất yêu thích loài hoa này và xem hoa Mai, Tùng, Cúc là nhóm “Tuế hàn tam hữu” tức là chịu được tuyết lạnh giống như bậc trượng phu khí chất vững vàng, chịu được mọi nghịch cảnh khó khăn, không bao giờ khuất phục bạo quyền.
Hoa mai được người Trung Quốc vô cùng trân trọng và xem như là quốc hoa của mình.
Trước đây, dựa vào những đặc trưng của hoa Mai mà loài hoa này đã được đặt với nhiều cái tên khá hoa mỹ như “Yên chi mai” tức là loài hoa Mai có màu đỏ hồng, “Thủy tiên mai” là loại Mai 6 cánh tròn giống như hoa Thủy Tiên, “Lục ngạc mai” là hoa Mai có đài hoa màu xanh đậm,… Thêm vào đó, theo các tư liệu cũ, hoa Mai của Trung Quốc còn được phân chia thành 4 loại gồm: Bạch Mai, Thanh Mai, Mặc Mai và Hồng Mai.
Cây Mai vốn là loài cây mọc hoang dại, thích nghi tốt và phát triển tốt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới. Nếu được chăm sóc kỹ càng, hoa không chỉ nở đẹp rực rỡ mà còn có tuổi thọ rất cao.
Vì hoa Mai thường nở vào mùa xuân, nên cây Mai được chọn làm cây cảnh chơi tết Nguyên Đán tại vùng Á Châu nói chung và tại Việt Nam nói riêng.
1.3. Hoa Mai gồm những loại nào?
Trên thế giới có hơn 20 loại hoa Mai khác nhau. Tại Việt Nam, hoa Mai sẽ gồm những loại phổ biến sau:
1.3.1. Mai Tứ Quý
Mai Tứ Quý hay còn gọi là cây Mai Đỏ, có tên khoa học là Ochna Atropurpurea. Loại hoa này không chỉ nở vào mùa Xuân mà còn có thể nở quanh năm. Cây mai Tứ Quý thường nở hoa 2 lần, lần đầu hoa nở có 5 cánh vàng tươi sau đó sẽ rụng hết, lần nở thứ 2 thì 5 đài hoa sẽ chuyển sang đỏ sẫm và úp vào như búp ôm lấy nhụy hoa.
Hướng dẫn cách chọn phân bón lá cho mai vàng, thời điểm bón cho cây chắc khỏe nở nhiều hoa
1.3.2. Hạnh Mai
Loại này còn có tên khoa học là Prunes Mume và tên gọi khác là cây Mai Mơ. Cây Mai này cao khoảng 6 – 9 (mét), lá cây có bản rộng hình bầu dục, nhọn ở phần đầu và có răng cưa nhẹ. Hoa Mai Mơ 5 cánh thường có 2 màu nổi bật là trắng và hồng. Quả Mai Mơ khi non thì có màu xanh, khi chín sẽ có màu vàng với vị chua ngọt.
1.3.3. Hoa Bạch Mai
Cây Bạch Mai có chiều cao tối đa đến khoảng 15 (mét). Loại Mai này thường được trồng chủ yếu ở Bến Tre, vùng núi Bà Đen tỉnh Tây Ninh, Hà Tiên. Bông hoa Bạch Mai có màu trắng, gồm 6-8 cánh dày và tròn, nhụy hoa màu vàng thoạt nhìn khá giống như hoa Sứ. Tuy nhiên, hoa này lại khá khó trồng và chăm sóc.
1.3.4. Hoàng Mai
Hoàng Mai hay còn gọi là Lạp Mai. Hoa này thường có 5 cánh nhỏ nhắn, màu vàng tươi rực rỡ, hoa chỉ nở mỗi năm một lần vào cuối tháng chạp âm lịch.
1.3.5. Mai Chiếu Thủy
Loại cây này là cây đa niên, gốc to, nhiều cành nhánh. Cây thường cao khoảng 1,5 (mét). Lá cây dài, nhỏ và mọc thành đôi. Hoa Mai Chiếu Thủy gồm 5 cánh nhỏ, mọc thành chùm nhỏ li ti, màu trắng tuyền với mùi thơm dịu dàng vô cùng dễ chịu.
1.3.6. Hồng mai
Cây Hồng Mai có tên khoa học là Jatropha pandurifolia thuộc cây thân gỗ, cao khoảng 1 – 4 (mét). Hoa có 5 cánh, mọc thành chùm, hoa màu hồng và nhị hoa vàng tươi. Đặc biệt, Hồng Mai sẽ nở rải rác quanh năm chứ không chỉ vào mùa Xuân.
Ngoài ra, còn có một số loài Mai khác như: Song Mai, Mai Đá, Tùng Tuyết Mai, Mai Nhật, Mai Thái, Cẩm Tú Mai,…
2. Ý nghĩa hoa Mai
Không chỉ sở hữu màu sắc rực rỡ thu hút mọi ánh nhìn, Hoa Mai còn ẩn chứa những ý nghĩa vô cùng đặc biệt:
2.1. Ý nghĩa hoa Mai trong ngày Tết
Màu vàng của hoa Mai sẽ tượng trưng cho hy vọng cùng với sự giàu sang và phú quý. Chính vì thế, trong ngày Tết, gia đình nào cũng trang trí trong nhà một chậu Mai với hy vọng bước sang một năm mới sẽ phát tài, phát lộc, gia đình êm ấm hạnh phúc.
Đặc biệt, hoa Mai nở rộ vào mùng 1 Tết thì gia đình sẽ ăn nên làm ra, tài lộc như nước. Trong dân gian còn cho rằng nếu hoa Mai nở càng nhiều cánh thì tài lộc sẽ lại càng nhiều và nhà nào nở toàn hoa Mai 7 cánh thì sẽ “đại cát đại lợi “
2.2. Ý nghĩa hoa Mai trong cuộc sống
Từ xưa đến nay, hoa Mai luôn được coi là một loài hoa quý. Bởi vì, loài hoa này mang đến rất nhiều ý nghĩa, đặc biệt là tượng trưng cho sự phú quý và tốt lành. Bởi vì hoa Mai phải trải qua mùa đông khắc nghiệt, hứng chịu gió bão mà vẫn phát triển và nở hoa rực rỡ vào mùa xuân.
Hình ảnh ngày nhắc nhở mỗi người chúng ta cần nỗ lực cố gắng làm việc, mạnh mẽ và kiên cường để trải qua mọi sóng gió thăng trầm trong cuộc sống, để gặt hái những thành tựu đẹp đẽ và tỏa sáng những bông hoa Mai đang nở rộ kia.
2.3. Ý nghĩa hoa Mai trong phong thủy
Trong phong thủy, hoa Mai có 5 cánh sẽ tượng trưng cho ngũ phúc gồm: thứ nhất là vui vẻ, thứ hai là hạnh vận, thứ ba là trường thọ, thứ tư là hanh thông và cuối cùng là ân hòa.
Màu vàng của hoa Mai được xem là màu của hy vọng và cũng là sự giàu sang, phú quý, ấm no và sung túc.
2.4. Ý nghĩa hoa Mai Trắng
Hoa Mai Trắng là một trong những loại Mai quý giá. Màu hoa Mai trắng mỏng manh, tinh khiết thể hiện cho người quân tử, khí thế hiên ngang cùng với tâm hồn cao thượng.
Như vậy, qua những chia sẻ về nguồn gốc, đặc điểm cũng như ý nghĩa hoa Mai đối với ngày Tết, cuộc sống và trong phong thủy. Hy vọng rằng, với nội dung trên bạn đã có thêm những cái nhìn mới về loại hoa này.